تغییرات فناورانه و پارادایمیک امروزی، بسیاری از سازمان ها و برنامه ها را به سوی مجازی شدن رهنمون ساخته است. در همین راستا، پس از همه گیری بیماری کرونا در سال 2019، نتایج نظرسنجی مشترک مؤسسه افکارسنجی تجارت جهانی و بی بی سی نشان داد که بیش از ۸۰ % کارمندان و مؤسسات، به فضای مجازی اعتماد کرده و تعاملات کاری و نهادی خود را بر روی این بستر ادامه خواهند داد. مراکز آموزشی و مؤسسات تعاملاتی نیز از جمله نهادهایی بودند که با درصد بسیار بالایی به این فضا اعتماد کرده و آن را به عنوان یکی از بسترهای اصلی توسعه فعالیت خود قلمداد نمودند.
مرکز رشد و نوآوری اینکیوب نیز در راستای همین نگرش نوین و در بستر فضای مجازی تأسیس گردید. این مرکز می کوشد تا با هدف توسعه اکوسیستم نوآوری و فناوری در کشور در سطح ملی و جهانی، از پتانسیل های نهفته در اکوسیستم نوآوری مرکزی ایران باهدف بارور کردن سایر اکوسیستم های منطقه ای موجود در کشور از طریق بستر فضای مجازی استفاده نماید.
در ادامه به معرفی و نحوه فعالیت برخی مراکز رشد و نوآوری مجازی و سایر تسهیلگرها همچون شتابدهنده های مجازی در سراسر دنیا می پردازیم:
1) Startup-O، شبکه ای برای ارزیابی استارت‌آپ‌های مبتنی بر فناوری پس از کسب درآمد است. این مرکز، در قالب شبکه جهانی کارآفرینی فعالیت می کند، توسط “کارآفرینان فصلی”، ارزیابی و در نهایت میزان دسترسی به سرمایه تعیین می شود.
2) Wells Fargo Startup Accelerator برنامه ای مجازی، وابسته به تجارت Wells Fargoو با چشم انداز جهانی است که به مدت شش ماه اجرا می شود. این برنامه با تمرکز بر فضای Fortune 500، تا 1 میلیون دلار سرمایه‌گذاری می‌کند.
3) BoomStartup، یک شتابدهنده مجازی مبتنی بر برنامه ای پنج سطحی است که می‌تواند تا 52 هفته ادامه داشته باشد و منجر به ایجاد یک سرمایه‌گذار و کمینه محصول پذیرفتنی برای مصرف‌کننده شود. در انتهای برنامه، استارت‌آپ‌ها می‌توانند تا 120.000 دلار بودجه دریافت کنند. BoomStartup بین 6 تا 9 درصد از سهام خود را تأمین و با استارت‌آپ‌های سراسر جهان همکاری می‌کند. همچنین منابع آموزشی و راهنما را از طریق نرم‌افزار ابری ارائه می‌دهد.
4) VirTech، شتابدهنده مجازی شرکت سرمایه‌گذار مستقر در سنگاپور است که به استارت آپ‌ها در مواجهه با COVID-19 به ارائه خدمت می پردازد. فعالیت‌ها و برنامه‌های این شتابدهنده، متمرکز بر شناسایی، اطلاع‌رسانی، پیشگیری و محافظت است. این برنامه سه ماهه، حاوی مشاوره و راهنمایی، کارگاه‌های آموزشی و تأمین بودجه حداکثر 50،000 دلاری برای هر تیم است.
5) Pioneer، یک برنامه شتابدهنده کاملاً مجازی است که در مراحل درخواست خود از گیمیفیکیشن استفاده می‌کند. استارت‌آپ‌ها می‌توانند در مسابقات Pioneer Tournament شرکت کرده و کارشناسان، 50 استارت‌آپ برتر در سطح جهانی را برای پیوستن به برنامه انتخاب می کنند. این برنامه یک ماهه به شرکت‌های نوپا کمک می نماید که شرکتی آمریکایی تأسیس کرده و لیست طولانی از مزایا را در ازای یک درصد سهام ارائه دهند. Pioneer همچنین به برخی از متقاضیان، پیشنهاد می دهد که از بین گزینه های موجود در خرید سهام اقلیت، سه گزینه را انتخاب نمایند. این برنامه در طول دوازده هفته، ۳۰،۰۰۰ دلار سرمایه، برنامه‌نویسی تخصصی و منابع بی‌نظیر دیگری را برای شرکت‌های نوظهور فراهم می‌کند.
6) EADTU، شبکه نهادی پیشرو برای دانشگاه های نوآور مجازی، باز و انعطاف‌پذیر با ساختارها و فرایندهای فراگیر است که نوسازی را در دستور کار خود قرار داده اند. این شرکت به فرایند بولونیا و استراتژی ET2020 متعهد است. فعالیت های کلیدی آن شامل، توانمندسازی دانشگاه ها در انتقال دانش به دانشجوبان با بهره گیری از یادگیری آنلاین/ترکیبی، آموزش مداوم و رفع شکاف مهارت‌ها با برنامه‌های کوتاه اعتبارسنجی و سازماندهی برنامه‌های مشترک است. EADTU، 25 کشور اروپایی، 200 دانشگاه و بیش از 3 میلیون دانشجو را پوشش می‌دهد و از طریق سیاست‌های مربوط به آموزش عالی و به اشتراک‌گذاری تخصص در جوامع دانشگاهی، از مقامات اروپایی و ملی، دانشگاه های اروپایی و سایر ذینفعان مربوطه پشتیبانی می‌کند. چرخه فعالیت این شبکه، از ایده تا اقدامات نوآورانه اصلی و ایجاد تخصص را ترسیم کرده و مشتمل بر سطوح نهادی و دولتی است. این چرخه رویکردی از پایین به بالا داشته و نتایج پروژه‌ها را در مراکز تخصصی و خدماتی و برنامه‌های بلندمدت ارزیابی می نماید. این شتابدهنده با بیش از 25 سال سابقه در موارد زیر مثمرثمر خواهد بود:
در اتخاذ تصمیم پیرامون این مسأله که در حال حاضر کدام یک از نرم‌افزارهای مدیریت کارگاه به بهترین نحو نیازهای شما را برآورده می سازد. درک بهتر اینکه چگونه از نرم‌افزار مدیریت کارگاه برای حمایت از تجارت در حال رشد خود به مؤثرترین شیوه استفاده نمایید. با استفاده از نرم‌افزار مدیریت کارگاه، تیم خود را برای به حداکثر رساندن عملکرد تجاری خود آموزش دهید. و در نهایت ارائه پشتیبانی مستمر پس از شروع فعالیت در برنامه، از دیگر مزایای این مرکز است.
7) Blossom، مرکز رشد مجازی غیرانتفاعی است که ضمن ارائه فضای یادگیری آنلاین، بهترین مطالب آموزشی، ابزارها و الگوها را با پشتیبانی شخصی و بصورت روزانه در اختیار شما قرار می دهد. در مورد موضوعات مهم کسب و کاری که اکنون به آن نیاز دارید، می‌توانید دانش لازم را کسب کرده و سازمان غیرانتفاعی خود را به سطح بالاتری برسانید. همچنین از طریق این سرویس مجازی آسان و مقرون به‌صرفه، هر روز اطلاعات و تکنیک‌های جدیدی را بدست می‌آورید.
8) جوامع بزرگ با همکاری و مشارکت هوشمندانه به وجود می آیند و این همان چیزی است که ما را از حیوانات متمایز می‌سازد. هدف ArcticStartup نیز همین است: وحدت از طریق همکاری و در نتیجه دسترسی نامحدود به هر فردی که با آن همکاری می کنیم. این مرکز، کارآفرینان را تشویق می‌کند که دنیا را تغییر داده و آن را به مکانی بهتر برای نسل‌های آینده مبدل سازند.
9)EU-XCEL ، از ابتکارات Horizon 2020 و Startup Europe بود که از کارآفرینان جوان فن‌آور و علاقه‌مند به همکاری در راه‌اندازی استارت آپ‌های جدید بین‌المللی فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، از طریق آموزش جدید مبتنی بر اسکرام و طرح شتابدهنده مجازی پشتیبانی می‌کند.
EU-XCEL به دنبال شناسایی و توانمندسازی کارآفرینان جوانی است که محصولاتی در زمینه اینترنت اشیا، انفورماتیک سلامت، کلان داده، توسعه ICT، تجزیه و تحلیل و پیش‌بینی و تجارت الکترونیکی را طراحی کنند. بودجه EU-XCEL از سال 2015 تا 2017 توسط کمیسیون اروپا تأمین می شد.
10) FasterCapital، یک مرکز رشد و شتابدهنده مجازی مستقر در شهر دبی است. چهار برنامه اصلی آن عبارتند از: Tech Cofounder،Idea to Product ، Grow Your Startup و Raise. FasterCapital در سال 2010 تأسیس شد و از سال 2015 در دسترس عموم قرار گرفت. FasterCapital با 1018 نماینده و شریک منطقه ای و 486 دفتر در سرتاسر جهان به خوبی ارتباط دارد. همچنین دارای شبکه ای متشکل از 1032 منتور در سراسر جهان است و با بیش از 169 مرکز رشد/ شتابدهنده مشارکت می نماید. هر فردی که به دنبال یک شریک فناوری است و یا می‌خواهد استارت‌آپ خود را توسعه دهد، می تواند به صورت رایگان در این دوره‌ها شرکت کند. FasterCapital متعهد شده است 31.53 میلیون دلار در 139 استارت‌آپ سرمایه‌گذاری کند. این مرکز، از استارتاپ‌های تجارت الکترونیکی، امنیت سایبری، فودتک، فین‌تک، تکنولوژی سلامت، بیوتک، اینترنت، نرم‌افزار، امور مالی، سرگرمی، بیمه، گردشگری، بلاکچین و کلان داده پشتیبانی می‌کند.
11) IdeaGist، بستری را برای همکاری با افراد دارای ایده و کسانی که به ایده‌های جدید علاقه‌مند هستند فراهم می آورد. در حدود 100 نفر از توسعه دهندگان سخت کوش در توسعه IdeaGist مشارکت داشته‌اند.
12) DotZero در جولای 2013 توسط گروهی از کارآفرینان و با هدف ایجاد بستری مناسب برای شرکت‌های نوپا در زمینه فناوری راه‌اندازی شد. این مرکز مستقر در کراچی پاکستان، بستری برای همکاری و تبادل نظر با علاقه‌مندان به فن‌آوری است. ایده DotZero از یکی از معتبرترین کتاب ها در زمینه ساخت یک اکوسیستم کارآفرینی به نام : ‘Start up Communities: Building a Enterpriseial Ecosystem in Your City‘ که توسط برد فلد نوشته شده، الهام گرفته است. فلد در کتاب خود در مورد چگونگی نیاز جامعه کارآفرین به مواردی مانند آموزش و بازار صحبت می‌کند. DotZero نه تنها فضای فیزیکی مورد نیاز شرکت‌های جوان را فراهم آورده، بلکه بستر غنی‌سازی ایجاد فرصت‌های شغلی، شبکه‌ای و سرمایه‌گذاری نیز به شمار می آید.